Belediyelerden termik santrallere, imalat sanayisinden OSB’lere kadar geniş bir veri havuzunu kapsayan araştırma, Türkiye’nin su yönetimi ve atıksu arıtma performansına dair önemli bulgular sundu.
💧 Su Tüketiminde Artış: 20,3 Milyar m³ Su Çekildi
2022 yılında 19,2 milyar m³ olan toplam su çekimi, 2024’te 20,3 milyar m³’e yükseldi. Bu suyun %54,6’sı denizden, %23,6’sı yeraltı ve %21,8’i yüzey sularından sağlandı. Denizden çekilen suyun %93,8’i soğutma amacıyla kullanıldı.
Tatlı su kullanımında öne çıkan sektörler:
- %81 ile belediyeler
- %7,3 imalat sanayi
- %5,8 maden ve OSB’ler
- %4,3 köyler
- %1,6 termik santraller
🚰 Belediyeler 7,5 Milyar m³ Su Kullandı
Belediyeler 7,5 milyar m³ su çekti:
- %39,8’i barajlardan
- %29,8’i kuyulardan
- %16,8’i kaynaklardan
- %9,6’sı akarsulardan
- %3,9’u göl/gölet/denizden
Bu suyun %59,1’i arıtıldı. Arıtma yöntemleri:
- %96,7 konvansiyonel
- %2,9 gelişmiş
- %0,4 fiziksel
🧼 Atıksu Deşarjı: 17,2 Milyar m³
2024 yılında doğrudan alıcı ortamlara 17,2 milyar m³ atıksu deşarj edildi:
- %75,9 denizlere
- %19,5 akarsulara
- %1,1 barajlara
- %0,8 foseptiklere
- %0,6 göl/göletlere
- %0,2 araziye
- %1,9 diğer ortamlara
Deşarjda sektörlerin payı:
- %50,2 termik santraller
- %31,9 belediyeler
- %13,8 imalat sanayi
- %1,7 OSB’ler
- %1,6 madenler
- %0,8 köyler
🌊 Arıtma Oranı ve Yeniden Kullanım
Soğutma suyu hariç deşarj edilen atıksuyun %78,3’ü arıtıldı. Belediyeler, OSB’ler ve sanayi tesisleri çevreyi korumaya yönelik tedbirlerde ilerleme kaydetti.
Belediye kanalizasyon sistemleri:
- %92,8 belediye nüfusuna hizmet sağladı.
- 5,8 milyar m³ atıksu toplandı ve %85,4’ü arıtıldı.
Arıtılan atıksu türleri:
- %53,8 gelişmiş
- %24,5 biyolojik
- %21,4 fiziksel
- %0,3 doğal
Yalnızca %1,3’lük kısmı yeniden kullanıldı.
👥 Kişi Başına Su ve Atıksu Miktarı
- Günlük su tüketimi kişi başına 255 litre
- İstanbul: 203 L
- Ankara: 270 L
- İzmir: 215 L
- Günlük atıksu deşarjı kişi başına 210 litre
- İstanbul: 291 L
- Ankara: 209 L
- İzmir: 186 L
📈 Genel Değerlendirme
2024 yılı verileri, belediyelerin ve sanayi kuruluşlarının su arıtma ve altyapı hizmetlerinde önemli gelişmelerkaydettiğini gösteriyor. Ancak soğutma suyu kaynaklı yüksek su tüketimi ve atıksu oranları, sürdürülebilir su yönetimi için daha fazla yenilikçi arıtma ve geri kazanım uygulamalarına ihtiyaç olduğunu ortaya koyuyor.
